De Poort van Noord

Stadsvernieuwing in Haarlem

In de vijftiger jaren werd de oorspronkelijke bebouwing van de poort van Noord gebouwd waartoe de strokenbouw aan de Rijksstraatweg en aan de Vondelweg behoren. Het waren sobere anonieme portiek-etagewoningen van 4 lagen hoog op een souterrain en kleine bejaardenwoningen. Met name de blokken aan de Rijksstraatweg kenden grote problemen met sociale veiligheid. Door de souterrains waren er blinde stukken gevels aan de straat. De woningen waren bouwkundig van een matige kwaliteit, te klein, gehorig en met verouderde installaties. Bovendien waren de op de verdiepingen gelegen woningen alleen bereikbaar met een trappenhuis en niet met een lift. De bestaande semi-openbare groengebieden hadden een onduidelijk gebruik en waren behoorlijk verloederd. De eerste fase van de vernieuwing door Woningcorporatie Pre Wonen is in 2004 opgeleverd. De tweede fase door Ymere is opgeleverd in 2009 (zie project Roemer Visscherstraat). De plannen zijn ontwikkeld in overleg met de bewonerscommissie en een vertegenwoordiging van de wijkraad.

Gekozen is voor een nieuw stedenbouwkundig plan met een duidelijke scheiding tussen prive en openbaar. Het openbaar groen is gedeeltelijk teruggekomen als groene binnentuinen in de bouwblokken. Een nieuw element in de wijk is een driehoekig plein met speelgelegenheid dwars op de Vondelweg. Aan de Rijksstraatweg zijn tussen de nieuwe ensembles kleine openbare autovrije pleintjes gekomen. Het nieuwe bouwplan bestaat uit vier ensembles en een bouwblok met alleen eengezinswoningen. Een ensemble is onderverdeeld in een appartementengebouw van vier tot zes lagen, met daarop aansluitend eengezinswoningen. Naast eigen tuinen bij de eengezinswoningen wordt er per bouwblok een binnentuin aangelegd die alleen voor de bewoners toegankelijk is. Een belangrijke kwaliteit is dat de bergingen in een vanaf de straat niet zichtbare kelder zijn opgenomen. Het ensemble aan de Vondelweg heeft als blikvanger een torentje van 9 verdiepingen. In totaal zijn er 109 huur- en 95 koopwoningen gebouwd.

Belangrijk uitgangspunt was om een woongebied te realiseren met een gemeleerde bevolkingsopbouw, dit is onder meer bereikt door een menging van koop- en huurwoningen en door een gevarieerd aanbod van uiteenlopende woningtypes, waaronder 68 eengezinswoningen. Deze zijn zowel in de koop- als in de huursector zeer gewild. De verwachting is dat door de gekozen opzet een buurtje ontstaan is waarbij de bewoners zich betrokken voelen en waar zij goed mee kunnen omspringen.